Jak działa pompa ciepła przy -20°C? Praktyczny poradnik na mroźne dni

 

Wyobraź sobie poranek: termometr przy oknie pokazuje -20°C, dachy zasypane, a Ty zastanawiasz się, czy pompa ciepła zaraz “padnie”, czy jednak spokojnie dogrzeje dom. Z zewnątrz wygląda tak samo jak przy +5°C, ale w środku instalacji dzieje się wtedy dużo więcej niż na pierwszy rzut oka widać.

Poniżej znajdziesz praktyczne wyjaśnienie, co dokładnie robi pompa ciepła przy tak niskich temperaturach i co możesz zrobić, żeby działała stabilnie.

Co dzieje się z pompą ciepła przy -20°C

Przy -20°C Twoja pompa ciepła nadal pobiera energię z powietrza, tylko robi to w dużo trudniejszych warunkach. Kilka kluczowych faktów:

·         Spada COP – współczynnik efektywności.
Przy +7°C COP może wynosić np. 4, a przy -20°C spaść w okolice 2–2,5 (przykładowe wartości).
Mówiąc prościej: zużywasz więcej prądu, żeby uzyskać tę samą ilość ciepła.

·         Sprężarka pracuje ciężej – różnica temperatur między dolnym źródłem (powietrze) a górnym (instalacja CO) rośnie. Sprężarka musi “podnieść” temperaturę czynnika chłodniczego bardziej niż zwykle.

·         Częstsze odszranianie (defrost) – parownik jednostki zewnętrznej obladza się szybciej, więc sterownik częściej włącza tryb odszraniania. Na kilka minut jednostka może wyglądać jakby “nie grzała”, ale to normalny etap pracy.

·         Moc grzewcza spada – im zimniej, tym mniejsza moc, jaką jest w stanie wygenerować pompa. Dlatego tak ważne są wykresy mocy w karcie katalogowej i dobór urządzenia pod lokalny klimat.

Kluczowe elementy instalacji w mrozie

Żeby pompa ciepła przy -20°C działała sensownie, musisz mieć dopracowaną całą instalację, nie tylko jednostkę zewnętrzną. Dlatego warto skorzystać z profesjonalnej firmy jaką jest  https://nowatorskidom.pl/  .

Zwróć uwagę na:

·         Rodzaj systemu grzewczego

o    Ogrzewanie podłogowe – niska temperatura zasilania (30–35°C), idealne dla pompy ciepła.

o    Grzejniki – często wymagają 45–55°C, a czasem więcej. Im wyższa temperatura, tym gorsza sprawność przy mrozie.

·         Izolacja budynku
Słaba izolacja = ogromne zapotrzebowanie na moc przy -20°C. Pompa ciepła wtedy nie ma szans pracować ekonomicznie, nawet jeśli jest dobrze dobrana.

·         Bufor ciepła / sprzęgło hydrauliczne
Pomaga stabilizować pracę instalacji, wydłuża czas pracy sprężarki i ogranicza taktowanie (częste włączanie i wyłączanie).

·         Źródło szczytowe (dogrzewanie)
Grzałka elektryczna, kocioł gazowy lub inny układ biwalentny. Przy -20°C bardzo często wchodzi do gry jako wsparcie.

Jak przygotować pompę ciepła na -20°C – krok po kroku

Jeśli chcesz, żeby przy -20°C system pracował stabilnie, przejdź po kolei przez poniższe punkty.

1. Sprawdź ustawienia temperatur zasilania

·         Wejdź w menu sterownika i sprawdź krzywą grzewczą.

·         Obserwuj: czy pomieszczenia są dogrzane, czy przegrzane.

·         Jeżeli jest za zimno, lekko podnieś nachylenie krzywej, zamiast od razu ustawiać ekstremalnie wysoką temperaturę zasilania.

2. Zadbaj o przepływ

·         Odpowietrz instalację.

·         Sprawdź, czy pompa obiegowa ma odpowiednią prędkość.

·         Zwróć uwagę, czy wszystkie pętle podłogówki lub grzejniki są otwarte tak, jak przewidział projekt.

Zbyt mały przepływ = niższa moc oddawana do budynku i większa różnica temperatur, co dodatkowo obciąża pompę ciepła.

3. Skontroluj jednostkę zewnętrzną

·         Usuń zaspy śnieżne, które mogą blokować przepływ powietrza.

·         Nie odkuwaj lodu mechanicznie – ryzykujesz uszkodzenie lamel wymiennika.

·         Upewnij się, że pod jednostką działa skutecznie odprowadzenie skroplin, żeby pod urządzeniem nie tworzył się lodowy blok.

4. Sprawdź ustawienia dogrzewania szczytowego

·         Zobacz, przy jakiej temperaturze zewnętrznej załącza się grzałka lub dodatkowe źródło.

·         Ustaw to tak, żeby pompa ciepła pracowała maksymalnie w swoim realnym zakresie, ale bez ryzyka niedogrzania domu.

·         Jeżeli rachunki Cię przerażają, możesz skorygować temperaturę przełączenia, ale rób to rozsądnie.

Najczęstsze problemy w mrozie i jak reagować

Przy -20°C pewne “objawy” są normalne, a inne powinny Cię zaniepokoić. Zrób prostą checklistę.

Normalne zjawiska:

·         Częstsze cykle odszraniania (kilka–kilkanaście minut, kilka razy na godzinę przy dużej wilgotności).

·         Dłuższe czasy pracy sprężarki – praktycznie praca ciągła.

·         Wzrost zużycia prądu względem jesieni czy wiosny.

Niepokojące sygnały:

·         Ciągle zimne grzejniki / podłogówka mimo nieprzerwanej pracy pompy.

·         Częste błędy na sterowniku (wysokie ciśnienie, niskie ciśnienie, błąd przepływu).

·         Hałas, wibracje, nienaturalne dźwięki sprężarki.

Jeśli zauważysz któryś z tych problemów:

1.    Sprawdź ustawienia sterownika i temperatury zadane.

2.    Zobacz odczyty temperatur (zasilanie, powrót, temperatura zewnętrzna, ciepła woda).

3.    Jeśli coś wygląda nielogicznie – skontaktuj się z serwisem, najlepiej tym, który montował instalację.

Czy pompa ciepła ma sens w rejonach z silnym mrozem?

Przy -20°C pompa ciepła nadal działa, ale:

·         ma niższą sprawność,

·         częściej korzysta z dogrzewania szczytowego,

·         wymaga dobrego projektu i regulacji całej instalacji.

Jeżeli zadbasz o:

·         poprawny dobór mocy pompy,

·         niskotemperaturowy system grzewczy,

·         dobrą izolację budynku,

·         regularny serwis i sensowne ustawienia sterownika,

to nawet kilkanaście dni z temperaturą -20°C w sezonie nie przekreśli opłacalności całego systemu. Zwrócisz większą uwagę na zużycie prądu w czasie fali mrozów, ale w skali roku wciąż możesz mieć komfortowe ogrzewanie z przewidywalnymi kosztami – bez paniki za każdym razem, gdy słupek rtęci spada poniżej -10°C.